نشست تخصصی هنرگردی روستایی؛ توسعه گردشگری و اقتصاد هنر، یکشنبه ۶ آبان۱۳۹۷ با حضور دکتر سیده محبوبه کاظمی و جمعی از فعالان کارآفرین در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی، در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد. با توجه به لزوم توجه به اقتصاد هنر، ضرورت تکیه بر درآمدهای غیرنفتی، رونق گردشگری و افزایش بی‌رویه جمعیت شهری که اذهان اصحاب فرهنگ و هنر را به خود مشغول داشته است، این نشست در صدد مطالعه یکی از راه حل‌های ممکن برآمد که متمرکز بر هنرگردی روستایی است. طرح «هنرگردی روستایی» که ظاهراً تلفیقی از گردشگری هنری و گردشگری روستایی است چندی است که از سوی دکتر محبوبه کاظمی، مدیرعامل گالری ترانه باران پیشنهاد شده است. این نشست بر آن بود تا ابعاد این طرح را واکاوی نموده و چگونگی انجام آن را از ابعاد گوناگون بررسی نماید.
امروزه در حالی‌که شاهد تخریب بافت روستایی و منسوخ شدن رشته‌های گوناگون هنرها و صنایع دستی هستیم و رغبت و تمایل جوانان به این دسته از مشاغل روزبه‌روز کمتر می‌شود؛ علی‌رغم وجود برخی نهادها و ارگان‌‌های مرتبط همچون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، توفیقات چندانی در رفع مسائل موجود حاصل نشده است.
گردشگری هنری؛ رفع مشکلات معیشتی در جوامع روستایی
کاظمی در ابتدای سخنان خود به مفاهیم گردشگری و گردشگری هنری اشاره کرد و گفت: در حوزه گردشگری حدود ۷۰ نوع سفر مختلف تعریف می‌شود. نوع انگیزه و علاقه گردشگر به سفر است که نوع گردشگری را متفاوت می‌کند زیرا نشان می‌دهد چه دلایلی برای سفر دارد. به این ترتیب، گردشگری هنری «استفاده از ظرفیت‌های گردشگری برای رشد و توسعه اقتصادی هنر و استفاده از قابلیت‌های هنری برای رشد و توسعه اقتصادی گردشگری» است. مدیر گالری ترانه باران افزود: برای هر قابلیتی باید یک ظرفیت تعریف شود تا بتوان آن را به سرمنزل مقصود رسانید. از جمله مشکلات گریبانگیر صنعت گردشگری هنری در ایران که منجر به آسیب بدنه هنرهای سنتی شده، نبود بستری مناسب برای ارائه، ضعف بازاریابی و تبلیغات این حوزه است. با توجه به آمار کمی مبتنی بر اعداد و ارقام جهانی ،کشورهایی که به نوعی هم‌راستای ایران هستند، در حوزه صنایع دستی اقتصادی قوی دارند و نشان آن، سیر صعودی قابل‌توجه در رشد و توسعه کشورهای نامبرده مانند کشور هند یا چین است. از زمانی‌که مدرنیته آغاز شد، دنیا به سمت سوداگری و تشریفات حرکت کرد که این مسأله بعد از مدتی نوعی دل‌زدگی از مدرنیسم را سبب شد که بحث بوم‌گردی نیز در همین باره مطرح شد. کاظمی گفت: توسعه روستاها در کشورهای جهان به عنوان یک شاخص توسعه‌یافتگی محسوب می‌شود و کشورهایی که روستاهای عقب‌مانده‌ای دارند، کشور عقب‌مانده‌ای دارند. مساله روستا، مسأله بسیار مهمی است و هسته شکل‌گیری مقوله قومیت‌ها، سنت‌ها و فرهنگ و خرده‌فرهنگ‌ها اغلب در روستاها قابل ردیابی است. ریشه فقر و محرومیت احتمالی کشورها نیز هم در همین روستاهاست. مادامی‌که روستاییان با مشکلات معیشتی روبه‌رو باشند، فقر در جامعه منتشر می‌شود زیرا با مهاجرت روستاییان به شهرها، مشکلات عدیده‌ای به وجود می‌آید.
کاظمی گفت: طرح هنرگردی روستایی با هدف توسعه مقاصد روستایی و رشد و توسعه اقتصادی هنرهای سنتی و صنایع دستی تدوین و پیشنهاد شده است. رشد و توسعه اقتصادی روستا هنگامی روی می‌دهد که افرادی برای بازدید جاذبه‌های طبیعی یا سازه‌های دست‌ساخته بشری به این مناطق سفر کنند. به هر ترتیب با توجه به اهمیت بافت و سبک زندگی روستایی از یک سو و لزوم توجه به پتانسیل ارز آور صنایع دستی از سویی دیگر، تلفیق این دو حوزه می‌تواند منجر به توسعه در هر دو زمینه گردشگری و هنر شود.
توسعه گردشگری و زیرساخت‌ها
کاظمی در پاسخ به پرسش از چگونگی وضعیت زیرساخت‌های گردشگری روستایی اظهار داشت: توسعه را می‌توان در دو بخش تعریف کرد: توسعة زیرساخت‌ها و روساخت‌ها و دو محیط نیز قابل درک است: محیط ماکرو و محیط میکرو. محیط ماکرو آن اعمال و وظایفی است که دولت باید انجام دهد. بحث توسعه زیرساخت‌ها شامل حمل‌ونقل، امنیت و مباحثی از این دست وظیفه دولت‌هاست که راهکارها را بیندیشند و مهیا کنند. اما بحث توسعه روساختی و محیط میکرو، معطوف به بخش خصوصی است؛ فعالیت‌هایی است که بخش‌های خصوصی، موسسات، آموزشکده‌ها، دانشگاه‌ها با یکدیگر در آنها مشارکت می‌کنند و منجر به آن رخدادی می‌شوند که برای آن چشم‌انداز تعیین شده است. شایان توجه است که در تعریف مقصد گردشگری هنری یا هنرگردی روستایی، منظور تعیین موقعیتی جغرافیایی است که همه اهداف و فعالیت‌ها برای رسیدن به آن هدف و چشم‌انداز فراهم شده است به نحوی که همه دست‌اندرکاران هم‌سو گام برمی‌دارند. نمی‌توان به صورت منفک و جزیره‌ای درباره یک برنامه صحبت کرد و انتظار نتیجه داشت؛ وجود یک تفکر سیستمی میان بخش خصوصی و بخش دولتی ضروری است. به‌علاوه، چنین اقداماتی یک سری امکانات زیرساختی نیاز دارد که دولت باید آنها را فراهم کند و آن فعالیت‌هایی است که قابلیت برون‌سپاری و انجام توسط بخش خصوصی را داراست.
ظرفیت‌های گردشگردی روستایی در ایران
کاظمی در تبیین طرح هنرگردی روستایی افزود: برای آغاز هر طرحی، نیاز به منابع و مهم‌تر از آن چشم‌انداز و اهداف مشخص است. هدف براساس منابع انتخاب می‌شود و دسترسی به منابع براساس اهداف، میسر است. خوشبختانه ایران منابع لازم را در این زمینه دارد که همان صنایع دستی و هنرهای سنتی است که از نقاط قابل اتکا در امر رونق گردشگری است. صنایع دستی ایران در رتبه سوم جهانی قرار دارد. خاستگاه هنرهای سنتی تمدن، فرهنگ، اقلیم، تاریخ و فلسفه است. برخی کشورها با کوچکترین ظرفیت‌هایی جاذبه‌های سودآور گردشگری تعریف می‌کنند. در اقصی نقاط جهان رویدادهای هنری و فرهنگی بسیاری برپا می‌شود که برای کشور برگزارکننده ارزآوری دارد. در ایران هم می‌شود چنین فعالیت‌هایی را انجام داد. به‌هرحال، هر اثری باید در معرض دید قرار بگیرد، هنر گرچه یک موضوع انسان‌محور است اما از طرف دیگر، باید به توجیه اقتصادی نیز برسد. اما وقتی زنجیره ارزش‌افزوده برای هنر وجود نداشته باشد، نمی‌توان آن را در جامعه ارائه داد.
وی با اشاره به اهمیت تأسیس موزه‌های میراث روستایی اظهار داشت: یکی از جاذبه‌‌هایی که می‌تواند میزان سفر گردشگران را به برخی نقاط افزایش دهد، توجه به موزه‌های میراث روستایی است. با اختصاص فضا به چنین موزه‌هایی می‌توان به مجموعه‌های رفاهی حاوی عناصر و مولفه‌های سنتی در کنار آنها نیز اندیشید. با چنین رویکردی علاوه‌بر فروش محصولات، از وجه رسانه‌ای مجموعه مذکور نیز بهره‌مند می‌شویم زیرا فضا به عنوان یک رسانه بر مخاطبین و گردشگران تأثیر می‌گذارد.
کاظمی در خصوص چگونگی و نحوه حمایت‌های دولتی از چنین طرحی گفت: حمایت‌های دولتی، یک اصل اساسی در موفقیت طرح است و یکی از شیوه‌های آن، بحث اطلاع‌رسانی و استفاده از کانال‌های ارتباطی است. این طرح، حمایت دو دو نهاد مرتبط با این حوزه یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را می‌طلبد. بهره‌مندی از پتانسیل‌ها و کانال‌های ارتباطی این ارگان‌ها در سطح ملی و بین‌المللی می‌تواند در انجام طرح راهگشا باشد.
کاظمی در ادامه به تبیین و شرح فاز نخست از این طرح اشاره کرد و افزود: در این مرحله مسیر گردشگری البرز مرکزی طی یک همکاری بین وزارت کار، سازمان ملل، یونیدو (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد) و بخش خصوصی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و پتانسیل‌های تجاری، اقتصادی، فرهنگی، هنری، کشاورزی و دام‌پروری مقصد گردشگری، ارزیابی شد. سراوان، سیاه‌کل، دیلمان و رستم‌آباد و...از منظر پتانسیل‌های گردشگری به طور دقیق بررسی شدند و نتایج طرح منتج به این شد که با سرمایه‌گذاری در این مناطق، قطعاٌ اشتغال‌زایی صورت می‌گیرد.
کاظمی در جواب سوال از جامعه هدف طرح، از انتخاب البرز مرکزی به عنوان پایلوت طرح خبر داد و گفت این مقصد 100 روستا را شامل می‌شود که سرمایه‌گذاری در آن، فعالیت اقتصادی زود بازده‌ای نیز دارد زیرا منطقه مذکور، پتانسیل‌های لازم برای شروع طرح را دارد و از شرایط مناسبی جهت انتخاب محل به عنوان پایلوت طرح هنرگردی روستایی برخوردار است. مدیر گالری ترانه باران در پاسخ به پرسش از نحوه عملیاتی شدن طرح گفت: اجرایی شدن این طرح منوط به طراحی و مشخص شدن مدل‌ها و طرح کسب و کار است. این مراحل باید بگذرد تا توجیه اقتصادی و نیاز سرمایه‌گذاری مشخص شود. به طور مثال پس از سرمایه اولیه که باید وجود داشته باشد، بحث زمینی که برای ایجاد اقامتگاه یا موزه‌های میراث روستایی است و مساله مالکیت خصوصی یا دولتی بودن آن، اهمیت ویژه‌ای دارد.
بسته‌های گردشگری در گردشگری روستایی
کاظمی به این سوال که آیا در این طرح، تاکید بر احداث موزه‌های میراث روستایی است این‌گونه پاسخ داد که نمی‌توان فقط از ساخت موزه سخن گفت چون موزه در کنار خود اقامتگاه می‌خواهد. وقتی از هنرگردی روستایی سخن به میان می‌آید، باید به بعد هنری آن نیز توجه شود و بحث گردشگری آن هم مدنظر قرار گیرد. خود گردشگری شامل اجزای مختلف است که بحث اقامت، غذا، خرید، جاده، حمل‌ونقل و ریل‌کشی آن وجود دارد. از طرفی بحث هنری آن هم باید به گونه‌ای باشد که مخاطب بخواهد آنجا را به عنوان مقصد انتخاب کند. پس باید به یک بسته و مجموعه گردشگری فکر کرد. وی موزه‌های میراث روستایی را عاملی برای تبلیغ در رسانه و جذب مخاطب دانست. کاظمی در ادامه به اهداف و چشم‌انداز موزة میراث روستایی اشاره کرد و گفت: باید موزه‌هایی با رسالت‌های آموزشی و پژوهشی تعریف کرد تا به گسترش فرهنگ کمک کند. قرار نیست یک شیء موزه‌ای در محل موزه به فروش برسد اما از تاثیرات رسانه‌ای اعتبار موزه می‌توان در راستای فروش سایر محصولات فرهنگی بهره‌مند شد.
کاظمی همچنین نسبت میان فعالیت‌های بخش دولتی و خصوص را شرح داد و مشکلات موجود را ناشی از نبود هم‌افزایی هر دوبخش دانست. وی فعالیت‌های انجام شده در بخش دولتی را مورد نقد قرار داد و آنها را غالباْ کمی توصیف کرد. وی افزود باید هدف اصلی را در فعالیت‌ها، متوجه میزان تأثیرگذاری بر گردشگری و ارزآوری باشد.
پیشنهاد دهنده طرح هنر گردی روستایی تفاوت این طرح را نسبت به طرح‌های مشابه شرح داد گفت: تاکنون کارهای زیادی در سطح کشور در حوزه گردشگری و هنرگردی روستایی صورت گرفته اما منشأ اثر نبوده زیرا انسجام لازم میان اجزای طرح وجود نداشته است. این در حالی است که هدف اصلی طرح هنرگردی روستایی این است که منجر به بهبود وضعیت اقتصادی، فرهنگی و هنری موجود شود. وی به لزوم حمایت دولت در بخش تبلیغات و اطلاع‌رسانی طرح اشاره کرد و گفت: اگراین فعالیت در سطح ملی رونق یابد جامعه گردشگران جهانی را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد. گردشگری هنری مجموعه‌ای از فعالیت‌های خصوصی و دولتی است که باید در کنار هم قرار بگیرد. بر اساس آمار جهانی حدود ۳۷ درصد گردشگرهای جهان گردشگر فرهنگی-هنری هستند. یعنی طبق آمار جهانی در سال ۲۰۱۸ یک میلیارد و سیصد میلیون نفر گردشگر در جهان داریم که تا سال ۲۰۲۰ به یک میلیارد و هفتصد میلیون نفر می‌رسد. ورود این گردشگران به ایران می‌تواند برای ما ارز‌آور باشد؛ با توجه به اینکه گردشگران به شدت به بوم‌گردی علاقه‌مندند. وی افزود: تا سال ۱۴۰۴ ورود بیست میلیون نفر گردشگر به ایران پیش‌بینی شده است. باید بخشی از این افراد با هدف گردشگری هنری سفر کنند به نحوی که انگیزه سفر آنها هنر باشد. به طور مثال فیلمی در جشنواره معتبری مثل فجر اکران شود و گردشگری به قصد تماشای آن به ایران سفر کند. در اثنای این سفر است که او از جاذبه‌های دیگر ایران هم حتما دیدن خواهد کرد.
رسمیت یافتگی ظرفیت‌های اقتصادی هنر
کاظمی در تبیین مسأله نبود شناخت صحیح از ظرفیت‌های اقتصادی هنر در دستگاه‌های دولتی گفت: اکنون گردشگری به عنوان سومین صنعت جهانی معرفی شده است.احتمالاْ در سال ۲۰۲۰ صنعت گردشگری به رتبه نخست جهانی دست می‌یابد و به همان نسبت ارزآوری بسیاری به همراه دارد که موضوع مهمی است. ایران نیز این پتانسیل را داراست که جزء مقاصد پر رونق جهانی قرار گیرد. با وجود تحریم‌ها و شرایط خاص اقتصادی حاکم بر کشور از سویی و بحران تکیه بر منابع نفتی از دیگر سو، گردشگری بازاری امن و مطمئن خواهد بود. وی افزود: یکی از طلایی‌ترین کلید‌های توسعه اقتصادی در کشور، گردشگری هنری است زیرا یکی از راه‌های استفاده از محصولات و آثار هنری برای فروش و عرضه در دو وجه کاربردی و تزئینی است. تا به حال نیز اقداماتی ولو خرد در این راستا صورت گرفته است. در حال حاضر مذاکراتی صورت گرفته تا بتوان طرح را در روستاهای کشور به طور جامع عملیاتی نمود. البته لازم به ذکر است که قرار نیست این طرح در همه کشور به طور هم‌زمان اجرایی شود بلکه براساس هر مقصد گردشگری، برنامه‌ای خاص اجرا خواهد شد. به طور مثال هنرگردی و گردشگری سیستان و بلوچستان با هنرگردی و گردشگری گیلان و مازندران تفاوت دارد. شاید در یک مقصد اهداف دولت فرهنگی باشد پس در آن مقصد، کار فرهنگی بیشتری لازم است. اما در جایی دیگر، باید اهداف اقتصادی بیشتر مدنظر قرار گیرد پس کار اقتصادی بیشتری می‌طلبد. لذا به اقتصاددان و تاجر نیاز است و لازم است متمرکز بر اقتصاد صنایع دستی اندیشید.
کاظمی افزود: پیش‌بینی می‌شود با عملیاتی شدن طرح «هنرگردی روستایی»، سرمایه‌گذاران بخش گردشگری اعلام آمادگی کنند. دولت نیز با ورود حمایتگرانه به طرح می‌تواند به طور مثال تسهیلات روستایی، اشتغال‌زایی و ... را ارائه دهد. در حال حاضر نیز سرمایه‌گذاران بسیاری پیگیر هستند تا بتوانند کاری انجام دهند چون اراده دولت مبنی بر این است که در بحث توسعه گردشگری ورود کند. همچنین به دلیل ارزآوری این صنعت و تقویت زیربنای اقتصادی کشور در این طرح، بسته‌های سرمایه‌گذاری متناسبی طراحی شده تا کسانی که تمایل دارند روی مقصدی مشخص کار کنند، ورود نمایند.
سهم تاثیرگذار مشارکت دولت در اجرای طرح «هنرگردی روستایی»
کاظمی درباره اهمیت نقش نهادهای دولتی و جایگاه حمایتی آنان در انجام چنین طرح‌هایی در سطح کلان گفت: از دولت این انتظار وجود دارد که حامی و تسهیل‌گر باشد زیرا با حمایت‌های هوشمندانه دولتی روند عملیاتی شدن این طرح‌ها، شتاب می‌گیرد. وی افزود بسیاری از امور حوزه گردشگری نیاز به صدور مجوز دارد و اگر ساز وکاری اتخاذ گردد که مجوزها با سرعت بیشتری صادر گردد، طرح با موفقیت بیشتری همراه خواهد بود. همچنین ضمانت اجرایی نیز در روند اجرای طرح موضوعی مهم است؛ اینکه با تغییر مدیران دولتی تضمینی وجود داشته باشد که مدیر بعدی کار را متوقف نکند.
مدیر گالری ترانه باران، شاخص‌هایی در بحث چارچوب مفهومی و سیستماتیک که در گردشگری هنری یا هنرگردی روستایی وجود دارد را برشمرد. وی ابتدا به منابع اشاره کرد و سپس از چشم‌انداز، مشارکت‌های بخش عمومی و خصوصی، نیازهای ناملموس، رهبری، حوزه حقوقی و قانونی (مختص دولت)، و در آخر، نیازهای فیزیکال و زیرساختی یاد کرد که در تمام موارد، هم فعالیت‌های بخش خصوصی و هم یاری بخش دولتی ضرورت دارد. وی ادامه داد: اما اگر بخواهیم به مصادیق حمایت دولتی اشاره نماییم، هفت عامل اساسی وجود دارد که در سایت تجارت بین‌المللی در حوزه گردشگری نیز به خوبی تبیین شده است. این هفت عامل عبارتند از: پروتکل توافقات، توضیح روشن هدف، ساختار سازمانی، رهبری، انعطاف‌پذیری، شبکه‌های اجتماعی و اجرای کارآمد و موثر. البته هر یک از موارد توضیحی دارد. به طور مثال شرح روشن هدف همان تفکر سیستمی و همسویی وزارتخانه‌ها و نهادها و همکاری آنها در راستای اجرایی شدن یک طرح است. همچنین شبکه‌های اجتماعی – تعامل نهادهای اجرایی دولت- که از مهم‌ترین کارکردهای دولت در انجام چنین پروژه‌هایی است و باید برای عملکرد بهتر و بهره‌وری موثرتر مورد توجه جدی قرار بگیرد. زیرا این شبکه‌ها همان مجاری رسانه‌ای در دولت هستند مانند تعامل مثبت رایزن‌های فرهنگی با طرح یا استفاده از شبکه رسانه ملی در طرح به نحوی که شاید بتوان یک شبکه ۲۴ ساعته داشت که درباره گردشگری و هنرگردی روستایی پخش برنامه داشته باشد. وی افزود: امکانات بسیاری در اختیار دولت است و دولت باید بتواند پیام چنین طرح‌هایی را در اجتماع تسری دهد و فرهنگ عمومی را ارتقا بخشد. میزان انعطلاف‌پذیری، نوع استراتژی و روابط دیپلماتیک، همچنین مساپلی از جمله تحریم‌ها، جنگ‌های منطقه‌ای و ... همه در ورود و خروج گردشگران تاثیرگذار است. در انجام چنین طرح‌هایی، موضوع پروتکل توافقات به طور مشخص، بسیار مهم است، چون توافق، تسهیلات و پاداش‌های در نظر گرفته شدة بخش خصوصی، وام‌های اشتغال‌زایی و سرمایه‌گذاری، مالیات و بیمه همه و همه مربوط به دولت است.
سخنران نشست گفت: پیشنهاد می‌شود بر اساس این طرح، پایلوت گردشگری هنری نخست در تهران ایجاد و فضایی برای آن طراحی شود که معماری، فضا، طراحی‌ها و المان‌های آن کاملاْ هنری باشند. وی افزود: از جمله سازمان‌های ذی‌ربط موثر در انجام این طرح، سازمان میراث فرهنگی، تبلیغات اسلامی، فرهنگ ارتباطات اسلامی، و نیز وزارتخانه‌های ارشاد و امور خارجه هستند. کاظمی حضور دولت را همچنین سبب اعتبار بخشی به طرح دانست و افزود: وقتی اعتبار یک پروژه از طرف متولی اصلی آن افزایش یابد، مشکلات در بخش خصوصی، کوچک و خرد می‌شود. دولت می‌تواند به این ماجرا اعتبار معنوی بخشد و در انجام آن، یک حامی معنوی موثر باشد.
دولت و منافع حاصل از طرح «هنرگردی روستایی»
سخنران نشست در پاسخ به پرسش از میزان بهره‌مندی دولت از طرح مزبور گفت: بزرگ‌ترین آورده‌ای که این طرح، برای دولت دارد، اعتبار متقابل است اما این نتیجه از پروتکل توافقات حاصل می‌گردد. زمانی دولت می‌گوید من زمین را تامین می‌کنم و به عنوان شریک در تامین ملک وارد می‌شود. دولت می‌تواند در اجرای طرح هم شراکت داشته باشد و درصدی از درآمد آن را نیز به خود اختصاص دهد. در زمینة تسهیلات بانکی نیز می‌تواند با اعطای وام مشارکت نماید. اما باید توجه داشت بهره و منافع، فقط اقتصادی نیست به نحوی که اساساً فعالیت‌های فرهنگی و هنری مالیات نمی‌پذیرد و حمایت و مشارکت دولت، با هدف ایجاد انگیزه در این فعالیت‌ها است.
کاظمی افزود: یکی از اهداف و منافع مهم حاصله، تقویت زیرساخت‌ها و تبدیل کارگاه‌های هنرهای سنتی به جاذبه‌های گردشگری هنری است زیرا اساساً خود کارگاه یک نوع جاذبه است. ۷۰ درصد گردشگری هنری، حظ روحی گردشگر است و۳۰ درصد آن شاید معادل همه بهره‌مندی‌های حاصل از انواع دیگر گردشگری باشد. مثلاً در گردشگری سلامت ۱۰۰ درصد نتایج آن ملموس و غالباْ مربوط به سلامت جسم است ولی در گردشگری هنری ۷۰ درصد نتایج حظ روحی و ناملموس است؛ گردشگری که ۳۷ درصد گردشگران جهانی و اتفاقاً پرخرج‌ترین گردشگران را به خود اختصاص خواهد داد.
پی در ادامه گفت: «هنرگردی روستایی» نوعی گردشگری پایدار در حوزه محیط‌زیست و فرهنگ است. برخی معتقدند گردشگران، ضدفرهنگ هستند و باعث می‌شوند فرهنگ بومی جوامع از بین برود که اندیشه ناصوابی است. وی تاکید کرد به همین دلیل است که انجام چنین طرح‌هایی، نیازمند مطالعات میدانی و تحقیقات بسیار گسترده‌ای است.
کاظمی در پایان گفت: ایران کشوری ارزش‌محور است و باید انگیزه‌های فرهنگی و هنری در چنین جامعه‌ای تقویت شود. اگر قرار است برای فرهنگ تبلیغ شود، از آنجا که فرهنگ ما ایرانی-اسلامی است، عرصة فرهنگی مناسب، هنرهای سنتی خواهد بود. نمی‌توان شعار ایرانی-اسلامی داد و در عمل، محصولات و فرهنگ غربی یا هنرهای غربی را ترویج کرد. بنابر این، بحث گردشگری هنری و هنرگردی روستایی، به عنوان یکی از مهم‌ترین و طلایی‌ترین کلید‌های توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. وی افزود: کشور ما ناگزیر است که به گردشگری بپردازد تا اقتصاد مقاومتی که سال‌هاست شعارش را می‌دهیم با معنای درون‌زا و برون‌زای آن تحقق یابد و تولیدات داخلی با نگاه صادراتی ارائه شود. گردشگری هم نوعی صادرات نامريی محسوب می‌شود. ما به جای اینکه تلاش کنیم آثاری را به کشورهای دیگر صادر کنیم، می‌توانیم با رونق انواع گردشگری و به ویژه هنرگردی روستایی، گردشگران را - که هیچ ارتباطی هم با تحریم‌ها ندارند- به کشور دعوت کنیم تا به ایران ارز بیاورند. البته در این طرح، گردشگران داخلی هم بسیار مهم‌اند، گرچه که فضای بسیار مناسبی برای جذب توریست خارجی خواهد بود که دوست دارد به درون یک چادر در یک کوه برود و مه و باران را ببیند. در ایران اقلیم چهار فصل و انواع طبیعت جغرافیایی داریم که می‌توانیم به عنوان منابع از انها در رونق کشور استفاده کنیم. کاظمی در خاتمه گفت: این روزها دولت تبلیغات وسیعی در زمینه بخشش‌های مالیاتی در امور روستایی انجام می‌دهد. وام‌های کم‌بهره برای فعالیت‌های روستایی و نیز وام اشتغال‌زایی دارد. اینها تسهیلاتی است که سرمایه‌گذاران می‌توانند بدان‌ها ورود کنند. ما می‌توانیم با معرفی و تعریف بسته‌های مناسب سرمایه‌گذاری، در دادن طرح به افراد ذی‌صلاح کمک کنیم. ما هم در بخش نمایشگاه‌ها و حراج‌ها و هم در راه اندازی پایلوت در شهر تهران و تعدادی از روستاها حاضر به مشارکت هستیم تا بتوانیم در طرح گردشگری هنری و هنرگردی روستایی فعالانه وارد عمل شویم. امید داریم که طرح«هنرگردی روستایی» با همکاری دو بخش خصوصی و دولتی، سبب رونق اقتصادی کشور شود و به شعار اقتصاد مقاومتی و لزوم تکیه بر درآمدهای غیر نفتی، جامه عمل بپوشاند زیرا در وضعیت کنونی اقتصادی کشور، باید طرحی نو درانداخت و کارآفرینی و اشتغال‌زایی را در دستور کار جدی قرار داد.
لینک خبرپژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات :
لینک خبرجام جم :
https://jamejamonline.ir/004pqi
https://www.magiran.com/article/3770272
لینک خبر شرق :
https://www.magiran.com/article/3770570
لینک خبر اخبار علمی:
لینک خبر فراجا :
لینک خبر خبربان :
لینک خبر قطره :
لینک خبر امتیاز :
لینک خبر ایسنا :
